Duits militair vliegveld te Oostakker uit WO I

Citadelpark Gent

Buskruitfabriek Cooppal Wetteren

Vliegvelden WO I Regio Gent

WO I Munitiepark Kwatrecht

De Dodendraad

De Hollandstellung - Duitse WO I bunkerlinie

Reichsschüle Flandern - SS-School Kwatrecht

Duitse Atlantic Wall Radarpost - Goldammer

WOI en II Munitiedepot De Ghellinck Zwijnaarde

Duitse gangen onder centrum Gent WOII

Publieke WOII Schuilplaatsen Groot Gent

Het Fort van Eben Emael

KW-linie

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

Details van de legers:

Gesneuveldenlijsten:

Contact en onbeantwoorde vragen

Media-aandacht

Copyright

Links

Korte geschiedenis van de Duitse militaire WO I luchthavens in de directe omgeving van Gent.

Algemene geschiedenis van deze vliegvelden tijdens WO I.
  • Wat is er heden nog terug te vinden van wat ooit het vliegveld van Oostakker was?

Eind 1917 bouwden de Duitsers op het grondgebied van Oostakker, op de wijk "Sterreken", een bijkomend vliegplein voor Sint Denijs Westrem. Naast het eigenlijke vliegplein waren er ook een aantal specifieke gebouwen zoals drie vliegtuigloodsen, twee schuilplaatsen en twee posten voor luchtafweergeschut. De hoofdtaak van deze vliegvelden was de mogelijkheid het Westelijke front te kunnen bestrijken. De vliegvelden konden gebruikt worden om de geallieerde stellingen aan te vallen en te bestoken. Ook Groot-Brittannie was één van de rechtstreekse doelwitten.

Van de 5 Duitse WOI vliegvelden in de buurt van Gent, is er echter voor de twee kleinere broertjes, Mariakerke en vooral Oostakker, bitter weinig informatie te vinden. Bijkomend is de info die er voor Oostakker te vinden is, ook nog eens zeer verwarrend. Dit heeft er toe geleid dat tot bij deze update van deze fiche nu in 2024 ook hier op de website voor dit Duitse WOI vliegveld, steeds een verkeerde locatie aangeduid werd. Bij deze het correcte verhaal met dank aan enkele in de bronnen vermelde personen die hielpen zoeken naar de correcte uitleg.

Een eerste groot probleem voor het vliegplein van Oostakker was het ontbreken van ook maar 1 degelijke luchtfoto waardoor het mogelijk wordt dit toch op een of andere manier te proberen plaatsen op een huidige luchtfoto of kaart. Bij de vorige versie van deze fiche, was deze alvast bij mij niet aanwezig, nu wel.

Bij deze een luchtfoto van het vliegveld maar zelfs nu wordt het nog zeer moeilijk dit correct te plaatsen, zoals u zelf mag vaststellen.

(Luchtfoto: Collectie Piet D'Haenens)

Op onderstaande stafkaart zie je regio in de huidige Gentse haven waar dit vliegveld ooit te zoeken was. We dienen ons te verplaatsen naar de huidige Ring van Gent ter hoogte van de John F. Kennedylaan. De locatie werd hieronder met een blauwe cirkel omlijnd. Het wordt natuurlijk heel wat moeilijker als je beseft dat daar in die buurt nu nog heel weinig echt gelijkend is met wat het was meer dan 100 jaar geleden.
Hieronder werd dezelfde luchtfoto geplaatst op diezelfde stafkaart en dan blijkt alles meer dan correct te kloppen met de hierop aanwezige straten.
Meer ingezoomd kaart en luchtfoto.

Wat zijn de nog herkenbare zaken en wat waren ongeveer de grenzen van het toenmalige Duitse WOI vliegveld:

Begin alvast met het Sifferdok dat links van het vliegveld ziet, weg te denken. Dit was toen alvast nog niet gegraven. Ook de met een bocht links van Oostakker lopende R4 dient u weg te denken als toen onbestaande. Deze loopt dus heden dwars over het toenmalige vliegveld.

Het terrein tussen huidige Sifferdok en R4 zal amper nog herkenningspunten kennen omdat dit heden volledig is opgegaan in de site van Volvo Gent.

De exacte begrenzing aan de noordkant valt nog amper terug te vinden. Allicht dient het ergens gezocht te worden aan een weg die aan de noordkant loopt van het woonzorgcentrum Sint Elisabeth (alhoewel de weg die daar nu loopt er niets mee te maken zal hebben). Nog herkenbaar als oostelijke grenslijn is de huidige Gasthuisstraat. Zuidoostelijk werd begrensd door de nu nog altijd vlot herkenbare Gentstraat. Op de oude luchtfoto herken je ook nog vlot het driehoekige dorpspleintje van Oostakker waar beide gemelde grenzen elkaar kruisen. De weg (los van het vliegveld) die je noordoostelijk ziet weglopen, is de Bredestraat.

Waarom is hier op Oostakker de locatie van dit vliegveld zo verwarrend.

Zelf heb ik ook tot deze reportage nu in 2024 werd geupdate, er altijd van uitgegaan dat dit vliegveld meer "oostelijk" lag en dan te zoeken was op de grens van Oostakker met Lochristi. Het toeval wil ook dat in de jaren '30 van vorige eeuw daar een terrein met zand werd opgespoten bij het graven van het Sifferdok. In die periode waren er plannen om daar effectief, allicht om deels het toen nog bestaande vliegveld van Sint Denijs Westrem wat te ontlasten van hobbyvliegtuigen, een nieuw vliegveld voor die gebruikers aan te leggen. Dit project is echter doodgebloed en het toen hiervoor voorziene terrein is uiteindelijk nooit als vliegveld uitgewerkt geweest.

Waar zou dan dit nooit gebouwde vliegveld van Lochristi te zoeken zijn:

Dit nooit gebouwde vliegveld is heden ten dage nog vrij gemakkelijk terug te vinden. Dit terrein dat begin jaren '30 bij het graven van het Sifferdok werd opgespoten met het zand werd in een latere fase werd zoals in België wel meermaals is gebeurd bij nood aan bouwzand opnieuw ontgonnen als zandwinning. Hierbij heeft men zich dan natuurlijk niet beperkt tot enkel het opgespoten zand maar is men eveneens de diepere zandlagen die in die regio courant te vinden zijn, mee gaan ontginnen. Het toeval wil dat de huidige zandontginningsgebieden op de rand tussen Oostakker en Lochristi zelfs gekend staan als de "Zandontginning 't Vliegveld te Lochristi en Oostakker (Gent)". Het mag duidelijk zijn dat de verwarring zo natuurlijk alleen maar groter wordt gemaakt terwijl dit terrein letterlijk niets vandoen heeft met het Duitse WOI vliegveld dat dus ooit wel effectief bestond op grondgebied Oostakker.

Op deze luchtfoto (Google Earth) zie je beide locaties samen. Het eigenlijk Duitse WOI vliegveld sloot praktisch aan tegen het huidige Sifferdok (links op foto). Het later nooit uitgewerkte vliegveld van Lochristi is mooi zichtbaar meer naar links als een uitgegraven scheef kruis.

Oude vliegveld van Oostakker WO I, huidige zandontginningen Oostakker-Lochristi

Detail van de kruisvorm die lang de indruk gaf dat we hier zaten te kijken op 2 uitgegraven pistes van een vliegveld (die er nooit was) (Foto: Google Earth)

Kort na WOI werd ook hier net zoals in Gontrode, Scheldewindeke en Mariakerke, de meeste infrastructuur vrij snel verwijderd. Het terrein had al snel elke activiteit en link met zijn vroegere vliegveld verloren na het vertrek van de Duitsers.

De terreinen waar ooit het vliegveld lag, zouden vrij snel daarna enerzijds mee opgaan in havengebied of worden verkaveld zodat elke retour naar zijn functie van vliegplein al zo snel verdwenen als ze waren gekomen.

Korte geschiedenis van de Duitse militaire WO I luchthavens in de directe omgeving van Gent.

Algemene geschiedenis van deze vliegvelden tijdens WO I.

Gebruikte bronnen voor foto's en teksten:

  • Het Vliegveld van Sint Denijs Westrem tijdens Wereldoorlog I en II door Georges Antheunis - Heemkring Scheldeveld - jaarboek XXXVI 2007.
  • http://www.forumeerstewereldoorlog.nl (bestaat niet meer)
  • Info verkregen via Bart De Smaele die de luchtfoto heeft ingezicht op een actuelere stafkaart.
  • Mr Bert Vervaet die mij wees op de bestaande verwarring tussen enerzijds het Duitse WOI vliegveld van Oostakker en het nooit gebouwde vliegplein van Lochristi, die bij deze werd gecorrigeerd.

Routebeschrijving om het voormalige vliegveld terug te vinden.

Er is uiteindelijk niets meer aanwezig dat nog wijst op de aanwezigheid van deze Duitse WO I luchthaven op het grondgebied Oostakker. Van het vliegveld zelf zijn er geen sporen meer terugvindbaar.